E-tepwātamihk Oma Kānata Kicih Wawihcetāwin Askiy ekwa mena kecih Ayiseyinenawak

Ka mācetanaw om aka iteyitamihk Kānata kitaskenaw e-māwaci iyimahk e-nakiskamihk  e-ispecih kiskisihk.

Oma tāpwewin ka kih nitonamihk TRC  kih kiskiyitakwan maka tansi mwecih  ka isi mayitotaht aweyak Kanata ote otanahk. Ka kitamākisihk ekwa papetos ka isi pamihitonaniwik mitoni e-ma mayitotakowahk Kanata anoch. Ekwa mena Kānata om aka isikapawit oma esa kā isi wepahk anohc ekwa eka e-meyasik ayiseyiniwak kicih mena nekān.

Ewakoni māka mitoni kih koskwatahokomānaw weya aisis mitoni petos mena kesi katāpimisiwahk e-isi tāpetamahk: ka kisteyimayakik Nistamaskiyweyiniwak okaskihtamāsowiniwāwa, misiweskamik kā kisteyicikihk, ayiseyinew okaskihtamāsowina, pa petos ka ayiseyinihkik, men aka kitāpāhtamihk askiy.

Namoya ekosi anohc ka kesikāk e-isi pimātseyahk – māka keyapi ka kaskihonaw.

Ka kaskihonaw mitoni miswesi ka kaketwām ka patcihtahk oma iskotew, mena ekā ka tipahamihk om aka pimotehok, māka ayis ekota ohi atoskewina ka etahkwāki ka peyakwan ka isi pamihit ayiseyinew kā kih isi osihtāniwiki.. Ekosi ka kitāpamitohk ekwa ka kitapātamihk oma askiy māka nistam ka kih kitapātamihk  ka osihoht oma soniyāw. Mecet nawac eyiniwak mistahi nawac ka soniyākecik, ekwa eka ekwayikok kenwes ka atoskecik,  ekosi māka mena mawac ka kitapamācik ekwa ka wecayāmācik otawāsimisowāwa ekwa owekimākaniwāwa otetāwiniwahk.

Māka kihkiskeyetenānaw ekāmistahi e-ayāyahk tipahikan. Ekosi kih wihtamākonawak oki ka kiskeyetamiwincik  oma mitāhtāht askiy piko ka kakwe totamihk kekway  ayis ka māyitotakonānaw kisitew. Ekosi māka ca cimāsiki tahkoskewini namoya ekwayikok ka takotāhikonānaw.

Ka kwāskoteyahk cepahiyiwak piko.

Oma kwāskotowin  ka māci kisteyitamihk ohi ka kih asotāmcik oki  men aka tipayitākik aniki kayātih oma askiy kake ayācik. Nistamaskeweyinew Otihtāwina māka ke nekānikāpawa  e-kispewātākik sepiya, nātakām, sakāw ekwa askiya oma mistahi ketahkamikisihk. Ka kih wāwihcetaānānaw, oma kesi wecihwākanihtowak, kespin mistahi ka apacihtāwak om aka kih itasowecik oki Misiwe Askamik Okimāwak ka mamiskotākik ka is pamihimiht Nistamaskeweyiniwa

E-isi sihtoskākowahk ohi asotamākewina it aka aspasteki oyasowewina oma kicih kitaskenaw ekwa e-māwasikonikowahk ka māmawāpacihtayak oma askiy “esko ka cahcāsiket pesim, maskosiya ka nihtawikihki  ekwa sepiya ka pimicowahki,” e-nitaweyitamihk ita iskotew ka otinikātek kakike ka pimipayik  mena ekā ka mescihpayik ekwa ekā ka pihcihpoyikocik eyiniwak. Oma anohc ka isi mamātāwisihk wepac māka ka ihkihn ekosi. Anohceke ka natawikiskeyitakik kekway ota Kanata 100% māka ka kihtwām āpatan oma iskotew pamwes mitahtaht askiy; pamwes 2050 askewin kakih ayānaw  oma 100% e-pihkahk soniyāw ka osihoht..  Semāk nitwanān ekosi ka ispayik.

  

Namoya awasime  ka itwaniwin kotaka ka osihtayahk kekway kapatahk  mitahi ka mestinimakahk ka otinikatek kekway askihk kicih  ote ati nekan nantatomitanaw. Ekosi anohc iskotew osihtaniwiki omisi piko ka ispayik: kespin moya kih nitawayihten otaskanahk it aka wekeyan, ekosi mena namoya kotak aweyak wekihk ka kih asteyik. Ekosi peyakwan ohi pimiy ekwa astinikan; Ka pewahoht asini ote tipahaskana  New Brunswick, Quebec ekwa British Columbia; mistahi nawac napihkwana kih apatanwa  wasakam; mena ita Kanata kicih e-monahoht asini misiwe Askamik.

Ispayew ekwa kakihyaw aweyak kicih  Iskotew: Moya piko ka petospayik Iskotew ita kocihpayik, māka  oma it aka mayāsik Itawina mamaw ka pamihtacik ohi oskāyi ka oyastāniwiki. Petos mena oki sonakewin piko ka kitāpātākik ekwa mena wāyaw ohci ka kitāpātākik okimawak, keyanaw ka kih tipeyihtenanaw ewakoni ati osihcikātekwawii: ka māmawi wecihitohk, katawa kesi tipahikihk ekwa ekota awa soniyaw ka āpatsit itāwinihk. Ekwa mena Nistamakewiniwak weyawāw nekan ka kih  sihtoskācik om aka pihkaniyik kekway ka āpatcihtacik. Ohi mena Itāwina ka maciskākocik macih kekway kopapateyik ita e-atoskāniwik.

Iskotew oma ekosi ka itapatahk moya piko e-waskotenamakoyahk maka mena e-matinamatowahk weyotsiwin , ka mamawi wecihitoyahk, ka maskawiset soniyaw  men aka mayoskakoyahk ka kekiyahk ita oma ohci ka kih akosiyahk aspin ohci ka miskikātek oma askiy..

 

Ka kwāskotamak eka ka nisowanacitat askiy soniyaw isi ekosi ka yotenenaw oma misiwesi ka “otahikihk”  Kih nitaweyitenaw  ka misweyāk misiwetih  itotamowin ka osihtayāhk wāskahikana e-kesowāki, ekwa katawa ka isi nānapacihtāyahk ohi ekota āsay ka cimateki, ekosi ka māwaci kitamākisicik ka kaskitamāsocik ekwa ka kiskiwahamācik atoskewin ekosi ka kistahākik kitimākisiwin. Nintaweyitenan ka kiskinahamācik ekwa ka wecihecik otatoskewak ita māyi kekway ka atoskātcihkātek, ekosi māka nawac ka wecihiwecik om aka kanacihtahk it aka atoskāniwik. Okimāwak ka atoskehiwecik oyasowewinihk ka sihkitsahocik, ekwa oki ka māmawecik otatoskewak ka kiskinopitācik. Ka sokihkocihkik iskotew tāpānāskwak ka kih āpatsiwak  misiwe itāwina ka sakāpekamoki oma askiy – meskwac ekā ekwayikok sihkepayesak, pimiy ka pimpayik okohtaskway ekwa ka pahkisocik iskotewi tāpānāskwak ka pa piskicipitikowāhkik.

Maka asay e-kiskeyitamahk oma osam momayaw, soniyaw piko ka pakitinākik ka pakitinākik ohi ekā kati meyāsiki kayasi meskanawa ekosi ka kih sāposkamomakāki oma pikwesi ka isi wihpahk.

Mena kweskite itihke isi kistikewin pimitsahamāki nawac e-kanācihtahk askiy ka nihtinenanaw om aka aspeyimohk askihk ohci pimiy, ka kācitinamahk anima kārbon kih tamihk asiskihk, eka ekwayikohk ka koskoweyikoyahk ka sascih nicihpayihk pimiy ka tipahikātek – ekwa mewāyāwin men aka wihtaketek meciwin kākeyaw aweyak kicih.

Nih moya itānānak oki okimāwak ka meyacik kompanewa okimawa ka kipiskameyit ita eyiniwak e-kakwi wecihisocik, mena oyasowewinihk ka ayāhcik ka poni nisowanacihcikeyit. Ka menosihtahk oyasowewin, ka kih itotamihk ka kitāpamicik oki ka oski pihtokecik Kānata eka ka kispewātecik kākeyaw otatoskewak.

Ekosi ka meskwacihpayik oma kicih askiy  ekosi mena ka yahkihtayahk ohi assay eka e-nisowanacihcikemakahki: ka nākateyimitohk, ka kiskinahamātohk, wecihitowin atoskewin, men aka metawecik pikwesi isi. Ka kiskinawāpamāyākik oki Quebec, kayās oma asay ka kih totamahk ewako.  Oma atoskewin, iskwewak ka totākik, ewako ka miciminiwek, itāwinihk – ekosi ka nitaweyitenānaw itawina e-sohkikapwihki oma kicih ka wih nakiskamak āsay ka wāpātamihk.

Weya om aka kiteyimitoyak – eyiniwak mena askiy kicih – eka e-tipahikātek, ekosi nih tepwātenan ka pekiskwihk oma ohci kākeyaw aweyak ka kaskihcihket. Manitobe ekosi ka kih totākik 1970, ewako anima ka kih wecihiwew  ekā aweyak atoskewin ka otinahk e-wi nosowanācihhikot ekwa otawāsimisa ote nekan ayis piko e-nohte asamāwasot.

Nitwānān “ka manācihihti soniyāw” – ekosi e-mayi tocihkemahkak  oma tapiskoc kiskinahamātowin  mewayāwinihk, mena e-nohtepayik pimotehowin  ekwa meskwac ekā wa wecihiwemakāk pakwanta ka mestininkemahkāk–ewako māka kayāsi māmitoniyihcikan e-wi nisowanācihikoyahk. Māka mena ihtāw soniyāw ka tipahikātek katawa ka ispayik – māka piko katawa oyasowewin ka astek. Tāpiskoc ka kipihtinamihk om aka wecihiwek pimiy ka otinikātek. Ka tipahikehiht soniyāwikimaw (tax) ketamihk. Ka meyihcik aseyiniwak ekota kicih soniyāwa. Ka wihyotsihcik ekwa okimāwak ka tipahikehecik nawac mistahi ewako (tax). Nāspici mistahi (tax) pimiy kicih ka tipahikātek. Ekā ka meyihcik soniyāwa simākanisihkānak. Ewakoni ohi eyawis “ka nisowanāhcihciket ka tipahiket” e-itwāniwik ekwa mistahi ka kih wecihiwek.

pakaskihnākwan: oma eka kekway kihtakwahk ata e-wihyotsik ātiht pakwanta ewako e-itihyitamihk, ka kakwe poniyitamahk kekway ka nitawayitamihk  pāmwes kih ispayik.

Māka oma kānitweyitamihk awasimes mena oma masinahikan. Nih nitokemonān  ka māmawapihk Itāwinihk misiwe oma kitaskenaw ita eyiniwak ka kih māmawapicik kākeyaw aweyak ka pekisket ka wihtāhkik kekway om aka nitaweyitākik ketweyahk e-kwaskwetotamak kawe isi pamācihisohk ota kitihtāwinahk.

Mitoni, oma capasis kicih ka waskawetotamahk kekway nawac kākeyaw aweyak ka wecihiwew misiweta oma okimāwin, ekote iteke oma  kākeyaw wihowin kāpatahk  mena awa soniyāw ekā pimpātāwinihk ka āpatsit.

Mistahi oma kākeyaw kekway ka tocikātek, māka ekosi oma e-ispayik ita anohc ka pimātsiyahk.

Oma anohc ka yāsipayik ka itakihtek pimiy  ekosi moya mistahi nawac monahikātew askihk ohci ayis ekā māka ekwayikohk āpacihcikana e-itakwāhki. Moya tāskoc macikekway ka isi kitāpātamihk ewako, māka tāskoc mekiwin e-mihwāsik . Ekosi māka ka kitāpmisiwahk oma e-totamahk ekwa  – ka kweski pimātsiyahk.

Ekosi, nih wihkomānānak oki kākeyaw ka nohte nawasonihcik opimpātāwak  ka cihkeyimocik oma kā totākik māhti ci ka kih kweskasowecik. Ewakoma e-pakoseyitamākowisihyahk oki kicih ka kih pe kitimahecik ote otahk ota kitaskenāhk, anohc oki ka kakwātaki pimātsicik, mena oki kā kaskihtamāsocik ka meyāsiniyik opimātsiwiniwāw ote nekān

Anohc oma ka sohkihkāpaweyahk.

Anohc oma kā kwāskwepayhohk.

Oma The Leap Manifesto ka itamihk ekosi ka kih masinahikātek ka sekwāhk 2015 ike māmawapihk ota  oma otenaw Toronto ike asapicik oki  onekānewak Kanata ohci  Nistamaskew eyiniwa  okasketamāsowiniyew, eyinew ekwa meciwin tipahamāsowin, askiy ka kitāpātamihk, ayamihāwinihk  ekwa otatoskewak kā māmawecik ka kih māmawapicik.